کتاب یادداشت هایی درباب خنده Notes Sur Le Rire

از نظر مارسل پانیول، "1) خنده آواز پیروزی است: بیان یک برتری لحظه ای است، اما ناگهان با خنده بر تمسخر کشف می شود. - 2) دو نوع خنده وجود دارد که به یک اندازه دور هستند. "یکی از دیگری، اما به اندازه دو قطب سیاره ما کاملا متحد شده اند - 3) اولین خنده واقعی، سالم، مقوی، خنده آرام است: من می خندم زیرا احساس می کنم نسبت به شما (یا نسبت به او، یا نسبت به کل جهان یا نسبت به خودم برتری دارم) ما آن را خنده مثبت می نامیم - 4) دومی خشن و تقریبا غمگین است: من می خندم زیرا تو از من پست تر هستی من به برتری خود نمی خندم به حقارت تو می خندم این خنده منفی است. خنده تحقیر، خنده انتقام، یا حداقل انتقام - 5) بین این دو نوع خنده، ما با انواع ظرایف روبرو هستیم و در خط استوا در فاصله مساوی از این دو قطب. ما خنده کامل را خواهیم یافت که از تداعی این دو خنده تشکیل شده است."