حجت الاسلام والمسلمین رسول جعفریان، استاد و پژوهشگر تاریخ علی الخصوص تاریخ دین اسلام، کتابی همه جانبه و وسیع در باب قیام امام حسین (ع) با نام تاملی در نهضت عاشورا منتشر کرده است که حاصل چندین سال تحقیق و بررسی و جمع آوری اطلاعات لازم جهت آمادگی برای انتشار بوده است. نسخه ی ابتدایی این کتاب در دهه هشتاد شمسی منتشر شد و اکنون در ویرایش جدید آن حجم مطالب به تقریبا دو برابر نسخه ی نخست رسیده است. این افزایش حجم نشان از پویایی امر تحقیقات و علاقه ی پژوهشگران به تحلیل و درک جنبه های گوناگون این قیام عظیم داشته است. محتوای کتاب موضاعات مختلفی را شامل می شود که وجه مشترک همه ی آن ها قیام عاشورا و تفکر امام حسین(ع) می باشد. شروع اثر با معرفی منابع تاریخی معتبر و مربوط به رویداد کربلا می باشد. سپس توضیحاتی در باب زمینه های قیام و گزارشاتی مفصل و جزئی از واقعه ی عاشورا و اتفاقات کربلا به مخاطب ارائه می شود. یکی دیگر از جنبه های مورد توجه قیام امام حسین(ع)، اتفاقات بعد از واقعه ی عاشورا و شهادت حضرت و یارانشان می باشد که رویدادهای صورت گرفته تا چهلمین روز پس از واقعه و اربعین امام حسین(ع) را شامل می شود. این قیام همچون یک مکتب بزرگ فکری اهداف و حکمت هایی داشته که از دیگر نکات مورد بررسی کتاب است و پس از آن آثاری را که این نهضت بزرگ فکری بر کلیت جهان اسلام گذاشت و بعد شعاری و شکل های آن را زیر ذره بین قرار می دهد. این قیام بزرگ در گذر زمان به شکل های مختلف به جهانیان عرضه شده که در برخی از این اشکال در اصل قضیه دست برده شده و جنبه های مختلف آن مورد تحریف قرار گرفته است که نگارنده این تحریفات را نیز در قالب فصلی جداگانه به خوانندگان معرفی می کند.