کتاب نقد عقل محض، اثری نوشته ی امانوئل کانت است که نخستین بار در سال 1781 منتشر شد. این کتاب ارزشمند از کانت، یکی از اصلی ترین آثار در فلسفه ی مدرن است که با کنار هم آوردن دو مکتب فکری مغایر، تاریخ ساز شد: عقل گرایی که پایه ی تمامی دانش انسان را تعقل و منطق می داند، و تجربه گرایی که همه ی اطلاعات را از طریق تجربه بررسی می کند. نقد عقل محض، پژوهشی ژرف درباره ی ماهیت عقل و منطق بشر است و حقایق، اشتباهات، توهمات و واقعیات آن را مورد تجزیه و تحلیل قرار می دهد. تئوری های کانت، از جمله «آرمان گرایی متعالی»، تأثیر شگرفی بر فرهنگ فکری دو سده ی اخیر داشته و در به وجود آمدن جنبش های فرهنگی و روش های نظری زیادی همچون ایده آلیسم آلمانی، رومانتیسیسم، مدرنیسم، مارکسیسم، اگزیستانسیالیسم، روانکاوی، ساختارگرایی، پساساختارگرایی و حتی فیزیک کوانتوم، نقش ایفا کرده اند.