روشنفکر کسی است که برخلاف غفلت و کوته بینی حاکم بر محیط، از آگاهی، تیزبینی، و دورنگری لازم بهره مند است. از اینجا است که در نهاد روشن اندیشی نوعی برخورد با طرز تفکر تاریک، بی پایه و منسوح از یک سو و مقابله با نظام اجتماعی و سیاسی منحط و ظالمانه از سوی دیگر وجود دارد. نگارنده به دلیل اهمیت مسالۀ روشن اندیشی و نابسامانی های آن در جامعۀ ما، سال ها به تامل در این باره پرداخته و کتاب حاضر را به چاپ رسانیده است. وی خلاصه ای از کتاب "ماجرای غم انگیز روشنفکری در ایران" را بیان می کند و در آن به آشفته بازار جریان روشنفکری غرب می پردازد، سپس بی خبری بنیادی روشنفکران خودی را از رخدادهای غرب نشان می دهد. مطالب دیگر کتاب، شامل گفتاری در روش روشن اندیشی، نامه ای به روشنفکران معاصر غرب و نامه ای به روشنفکران داخلی است.