کتاب مقدمه بر مابعدالطبیعه La Pensée et le Mouvant: Essais et Conférences (1903-1923)

مقدمه بر مابعدالطبیعۀ برگسون که در حکم گفتار در روش اوست، نخستین کتاب فلسفی قرن بیستم است که در عنوانش، چند سالی پیش از مقدمه بر مابعدالطبیعۀ هایدگر، لفظ مابعدالطبیعه آمده است. به مناسبت انتشار همین نوشته است که بعدتر نزاع معروف بر سر برگسونیسم درمی‌گیرد. نوشتۀ دوم، فلسفۀ فرانسوی، گزارشی است از سیر سیصدسالۀ فلسفۀ فرانسوی، از دکارت تا خود برگسون، در بیان فیلسوفی فرانسوی که خود پایی در قرن پشت سر دارد و پایی -پایدار و رهگشا- در سدۀ پیش رو. از پس این دو نوشته، پی‌گفتاری از ژیل دلوز با عنوان «بازگشت به برگسون» آمده که بیش از صرف ستایشی دیگربار از فیلسوفی بزرگ است؛ تأکیدی است موکد بر اهمیّت و معنای امروزین بازگشتن به برگسون. پیوست‌های مترجم تمهید و تلاشی است برای آشنایی بیشتر با آنچه فلسفۀ برگسون، در آنجا و اینجا، ساخته است و می‌سازد.