نوآم چامسکی یکی از خلاق ترین و پرکار ترین نویسندگان در زمینه زبان و ذهن است. چامسکی علاوه بر زبان شناسی یک فعال سیاسی اجتماعی مستقل است و خود را یک آنارشیست آزادی خواه می خواند. او افزون بر نگارش کتب و مقالات بی شمار، همواره، در حلقه ها و جمع های گوناگون حاضر شده و خطابه ها و سخنرانی های فراوانی ایراد کرده است. وی از موضوعات مورد علاقه اش با همگان سخن می گوید، و همین سخنرانی ها، محتوای چندین کتاب او را فراهم آورده است. نظریه انقلابی او در چارچوب کتاب های «ساختارهای نحوی» و «جنبه های نظریه نحو»، زبان شناسی را از بنیان دگرگون کرد. هسته نظریه پردازی زبانی نوآم چامسکی عبارت است از اینکه بشر به واسطه موهبت ذاتی و فطری خود یا به عبارتی نوتر به واسطه برنامه ای ژنتیکی و زیستی صاحب استعداد زبانی شده است. شاید «معماری زبان» را بتوان در زمره اندک آثاری دانست که در آن نوآم چامسکی با زبانی ساده، با غیره زبان شناسان درباره مسائل فنی زبان به گفت و گو می نشیند. کتاب حاضر شامل سخنرانی نوآم چامسکی در دانشگاه دهلی است. او در ژانویه ۱۹۹۶ به دعوت دانشگاه دهلی در آن دانشگاه حضور یافت تا در جمع دانشجویان و اساتید سخنرانی کند. سلسله سخنرانی های چند روزه غالبا پیرامون اندیشه های سیاسی وی بود، اما تنها یک روز از این برنامه به مسئله زبان اختصاص داشت و در همین روز بود که محتوای کتاب حاضر شکل گرفت. ریشه های فلسفی مطالعه زبان، مروری بر تاریخ زبان شناسی نوین، شرح آخرین نگرش های غالب در این رشته، تعاملات میان رشته ای و ارتباط زبان شناسی با سایر حوزه های فکری، نقد و چالش وضع کنونی دانش بشری از جمله عناوینی هستند که درباره آن ها بحث و تبادل نظر صورت می گیرد. همچنین گردآورندگان اثر، شرح و حواشی مختصری نیز در قالب پی نوشت بر آن افزوده اند که شامل ارجاع های متنوع و پرشمار به آثار برجسته زبان شناسی نظری است.