عقلانیت و آزادی از جمله مفاهیم ژرف و بحث برانگیز در فلسفه و علوم اجتماعی است. اقتصاددان و فیلسوف برجسته آمارتیا سن در دو جلد کتاب، عقلانیت ، آزادی و عدالت ، و با وضوح کامل و بینش خاص خود این مسائل دشوار را نشان می دهد. کتاب عقلانیت و آزادی - اولین جلد از این دو جلد - در اصل به عقلانیت و آزادی مربوط است. سن در مورد معیارهای معقول عقلانیت تحقیق و تفحص می کند و و از معیارهای استاندارد عقلانیت جدا می شود و نشان می دهد که چگونه می توان آن را از نقطه نظر به یوغ کشیده شدن ارزش های فرد، درست مانند انتخابهایش، توسط مطالبات عقلانی مشاهده کرد. این رویکرد پر ظرفیت، برای روشن کردن مطالبات عقلانیت در انتخاب فردی (از جمله تصمیمات تحت عدم اطمینان) و همچنین انتخاب اجتماعی (از جمله تجزیه و تحلیل منافع هزینه ای و ارزیابی محیطی) استفاده می شود. سن با بیان اینکه یک رابطه متقابل بین عقلانیت و آزادی وجود دارد ، معتقد است که آزادی را نمی توان مستقل از ترجیحات و ارزش های استدلالی شخص ارزیابی کرد ، همانگونه که عقلانیت به نوبه خود ، آزادی فکر را می طلبد. سن برای روشن کردن مطالبات عقل و ارزیابی آزادی از نظریه انتخاب اجتماعی (موضوعی که وی به توسعه آن کمک کرده است) استفاده می کند. مقالات کتاب عقلانیت و آزادی به فهم تحولات مداوم سن در نظریه اقتصادی و فلسفه اجتماعی ، و درک ما از ارتباطات بین عقلانیت ، آزادی و عدالت اجتماعی کمک می کند.