"پیدایش ناسیونالیسم ایرانی" با عنوان فرعی "نژاد و سیاست بی جاسازی"، کتابی است از "رضا ضیا ابراهیمی"، که ریشه های ناسیونالیسم در ایران را مورد تجزیه و تحلیل قرار می دهد. "رضا ضیا ابراهیمی" یک بار دیگر در آثار "فتحعلی آخوندزاده" و "میرزا آقاخان کرمانی" ، دو روشنفکر دوران قاجار که ناسیونالیسم مدرن ایرانی را بنیان نهادند ، کند و کاو می کند. این متفکران در تلاش برای درک شرایط دشوار تاریخی ، ایدئولوژی جذابی را پیش بردند که "رضا ضیا ابراهیمی" آن را "ناسیونالیسم نابجا" می نامد. در ایدئولوژی آنان، از ایران قبل از اسلام به عنوان یک عصر طلایی نام برده شده، اسلام به عنوان دینی بیگانه تعبیر گشته و عرب ها بیگانه هایی کینه توز تصور شده اند. با کنار زدن ایران از واقعیت تجربی و گره زدن آن به اروپا و نژاد آریایی ، این ایدئولوژی از نظر سیاسی قوی ترین شکل هویت در ایران باقی مانده است. قرائت ملی گرایانه آخوندزاده و کرمانی از تاریخ ایران از زمان تصویب آن توسط دولت پهلوی در اوایل قرن بیستم در ذهن ایرانیان جا افتاده است. دیدگاه ایدئولوژیک آنها که در ابعاد وسیع در مدارس، روایت های تاریخی و بیانیه های رسمی حمایتی گسترش یافت ، به جایی رسید که فرهنگ و سیاست داخلی و خارجی ایران را تعریف کرد. "رضا ضیا ابراهیمی" توسعه ناسیونالیسم نابجا را از میان طیف وسیعی از مباحثات فرهنگی و تاریخی دنبال می کند ، و تلفیق ایده های اروپایی آن پیرامون تاریخ ایران ، نژاد آریایی و یک ملت بدوی را به تصویر می کشد. کار او در کتاب "پیدایش ناسیونالیسم ایرانی" بر نقش روشنفکران ایرانی در بازگردانی ایده های اروپایی برای مخاطبان ایرانی و تاثیر برداشت های غربی پیرامون نژاد بر هویت ایرانی، تأکید دارد.