داستان این کتاب در دو قسمت نقل می شود. در ابتدا جمالزاده از کودکی اش در اصفهان و خاطراتی که از این شهر دارد می گوید. و قسمت دوم هم به دیدن یکی از دوستان قدیمی اش می رود و آن دوست قدیمی سرگذشت آشنایی اش با یک شیخ را تعریف می کند که اکثریت کتاب را هم همین ماجرا تشکیل می دهد. جمالزاده را پایه گذار داستان نویسی جدید فارسی و ندادهنده ی تجدید حیات نثر فارسی شمرده اند. عموم کسانی که درباره نثر فارسی معاصر و داستان نویسی جدید فارسی بحث کرده اند، جمالزاده را پیشرو این طریق شمرده و از سهم بزرگ او در این کار یاد کرده اند. تاثیری که «یکی بود و یکی نبود» در نثر و داستان نویسی فارسی به جا نهاد، نام جمالزاده را همیشه زنده و پایدار خواهد داشت.