کتاب حقوق بگیران انگلیس در ایران؟ Hoghough Begiran

در کشاکش اتفاقات سیاسی، کارنامه بسیاری از زمامداران ایران سفید نیست. گروهی از زمامدارن افرادی وطن دوست و فداکار و مدافع حقوق ملت ایران بودند که می توان به افرادی چون میرزا تقی خان امیرکبیر، عباس میرزا و .. اشاره کرد. گروه دوم افرادی بودند که دارای حسن نیت بودند و پرونده چندان سیاهی نداشتند اما کاری هم از پیش نبردند و اما گروه سوم مستقیما مواجب گیر دولت انگلیس بودند کسانی چون میرزا فضل الله وزیر نظام، اللهیار خان آصف الدوله، .... که در این کتاب با اسناد و مدارک متقن معرفی شده اند. حقوق‌بگیران انگلیس در ایران نام کتابی است به قلم اسماعیل رائین نویسنده و پژوهشگر ایرانی که نسخه نخست آن در تیر ماه سال ۱۳۴۷ به چاپ رسیده‌است. رائین در این کتاب به نقش بریتانیا در ایران و به ویژه ارتباط آن کشور با رجال سیاسی ایران در دورهٔ قاجار می‌پردازد. اسماعیل رائین (زاده ۱۲۹۸ خورشیدی – درگذشته ۱۰ دی ۱۳۵۸ خورشیدی) محقق و مورخ بوشهری بود..کتاب مشهور او به نام فراموش‌خانه و فراماسونری در ایران است..اسماعیل رائین از بدو تأسیس ساواک با شماره رمز ۱۴۹۸ با آن همکاری داشت و بررسی اسناد رائین در بایگانی ساواک نشان می‌دهد.که همکاری او دارای طبقه‌بندی بالا (سری) بوده‌است. وی روابط بسیار نزدیکی با اسدالله علم داشت.در سال ۱۳۱۴ خورشیدی به استخدام وزارت پست و تلگراف درآمد و به عنوان تلگرافچی مشغول کار گردید، سپس به مطبوعات راه یافت و در مجله تهران‌مصور، آتش، و اطلاعات مقاله می‌نوشت. به دلیل انتشار خبری علیه رزم‌آرا از اطلاعات اخراج و در مجله روشنفکر فعالیت خود را از سر گرفت. قبل از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲، با حزب توده همکاری می‌کرد و از طرف حزب به فستیوال جهانی جوانان در بخارست اعزام شد. آثار رائین در ازای دریافت وجه از دربار یا محافل معین بود و اهداف معینی را پی می‌گرفت.