"شرح حدیث جنود عقل و جهل" اثری است به قلم عالم دین و مرجع بزرگ جهان شیعه، حضرت آیت الله "سید روح الله خمینی"، که در آن با تکیه بر آیات و روایات، به شرح این حدیث مشهور می پردازند. این اثر ارزشمند که مملو از گوهرهای اخلاقی و عرفانی است، مطالب روشن کننده ای را پیرامون عرفان نظری، انسان شناسی، اخلاق، فلسفه ی اسلامی، شرح حدیث و تفسیر آن ها در بردارد. "شرح حدیث جنود عقل و جهل" در واقع شرح مفصلی از ویژگی های سربازان عقل و جهل است که شیخ کلینی به صورت مختصر در اصول کافی آن را از جانب امام ششم شیعیان، حضرت امام جعفرصادق (ع) بیان کرده است. حضرت آیت الله "سید روح الله خمینی"، در جایگاه یک عالم دینی برجسته و معتبر، این شرح درخشان را ارائه نموده اند و تسلط و تبحر ایشان در زمینه ی فقه و دین، سبب شده تا "شرح حدیث جنود عقل و جهل" اثری قابل توجه و مرجع به حساب بیاید. این حدیث نورانی که نکات نهفته بسیار دارد، به چنین قلم رفیعی برای استخراج و تبیین این نکات نیاز داشته که خوشبختانه به همت معمار کبیر انقلاب، این نکته ها در کمال بلاغت و شیوایی تشریح شده اند. امام خمینی ره در شرح انگیزه ی خود برای ارائه ی این اثر فرموده اند که شیوه ی رایج علمای اخلاق جهت پرورش اخلاقی چندان کارآمد نبوده و به جای ارائه ی راهی کاربردی، تنها تئوری ارائه کرده و در بند لفظ و اصطلاح گرفتار شده اند؛ ایشان با تصریح این نکته که هدف اساسی و نهایی شرح احادیث، تصفیه و تذکیه ی نفس است، اثری را ارائه داده اند که راز و رمز این تهذیب را از دل سخنان ائمه بیرون می کشد و مستقیم به مومنان راهشان، عرضه می کند.