کتاب خیانت زناشویی در فیلم های سینمای ایران Betrayal in motion pictures

نویسندگان این کتاب می گویند: «درون مایه ی خیانت زناشویی شاید قدمتی به اندازه ی تاریخ زندگی زناشویی و مناسبات بشری داشته باشد؛ اما بروز و ظهور قابل توجه این موضوع در سینمای ایران- به ویژه از سال ۸۴ تا به امروز- ما را بر آن داشت تا با ابزار نشانه شناسی و جامعه شناسی به واکاوی این درون مایه بپردازیم. بسیاری از صاحب نظران و تماشاگران حرفه ای سینما، آغاز بازنمایی موضوع خیانت را در ایران، فیلم شوکران (۱۳۷۹) ساخته ی بهروز افخمی می دانند؛ با اینکه یک دهه پیش از آن، محسن مخملباف در سال ۱۳۶۹ در فیلم نوبت عاشقی، هر چند غیر مستقیم، به این موضوع پرداخته بود؛ ولی سال ۸۴ با اکران عمومی و موفق فیلم چهارشنبه سوری، موضوع خیانت و موقعیت تراژیک و تضادگونه ی آن، آرام آرام دستمایه ی بسیاری از فیلم سازان ایرانی قرار گرفت.» در برخورد با وفور درون مایه ی خیانت زناشویی در فیلم های ایرانی ده ساله اخیر، دو نگاه عمده وجود دارد: عده ای اعتقاد دارند طرح موضوعات غیراخلاقی و ناهنجار که اکثرا فاقد موضع گیری صحیح و بیان استاندارد است، قبح آن را در جامعه می شکند و اساسا نقض غرض خواهد بود؛ عده ای دیگر که سینما را بازتابی آینه وار از واقعیات جامعه در نظر می گیرند، معتقدند توجه بیش از حد سینمای ایران به موضوع خیانت زناشویی می تواند زنگ خطری باشد از رشد این آفت خانوادگی در جامعه و به خصوص طبقه ی شهری ایران. در کتاب پیش رو، نویسندگان فارغ از دو نگاه مذکور، سعی داشته اند به طریقی علمی (نشانه شناختی-جامعه شناختی) به بازنمایی خیانت زناشویی در سینمای ایران بپردازند. اثر حاضر به دو بخش کلی تقسیم می شود: در بخش اول، تعاریف، مفاهیم و نظریه های جامعه شناختی غالب و مطرح در باب خیانت زناشویی و در بخش دوم، تحلیل نشانه شناختی آن مفاهیم و نظریه ها در چند فیلم ایرانی ارائه می شود. البته همان طور که در فصل سوم به تفصیل آمده، فیلم های بررسی شده در این کتاب، تنها نمونه ای از فیلم های ایرانی هستند که درون مایه ی مرکزی شان خیانت زناشویی بوده است.