یکی از مهم ترین و تاثیرگذارترین متفکران جهان اسلام ، در سه دهه اخیر، فیلسوف و مورخ بلند آوازه فقید مغربی دکتر محمد عابد الجابری است با ده ها کتاب کوچک و بزرگ در حوزه تاریخ نگاری اندیشه و معرفت اسلامی. جابری در زمینه تاریخ و چگونگی تکوین و نیز ساختارهای اندیشه اسلامی، و بر اساس روش شناسی نوینی که طی دوران مدرن به وجود آمده، قرائت تازه ای عرضه کرد و طی چهار دهه با پشتکاری تحسین برانگیز به توضیح و تفسیر ابعاد نظریه خویش پرداخت و در این مسیر آثار فراوانی تالیف کرد. آرا و آثار جابری خیلی زود و دهه هشتاد میلادی در جهان عرب بر همه طبقات تحصیلکرده جامعه ، حتی بر کسانی که خصم و رقیب روش و ایدئولوژی او هستند، با طه حسین مقایسه کرده اند.