کتاب نهضت آشنایی ایرانیان با پیر کورنی در عصر قاجار Iranians' acquaintance with Pierre Corney

کتاب نهضت آشنایی ایرانیان با پیر کورنی در عصر قاجار: تراژدی حکایت ردگون، خواهر پادشاه پارت - جلد سوم نوشته نیایش پورحسن، از مجموعه سیری در تاریکی های نمایش و ادبیات نمایشی ایران در عصر قاجار، به تاریخ نمایش ایران در دوران قاجار می پردازد و یک نمایش نامه تراژیک آن دوره را تحلیل می کند. کشور فرانسه بعد از دوران رنسانس به لحاظ زمینه های فکری، فرهنگی، فلسفی و هنری همواره به عنوان یکی از متمدن ترین ملل اروپایی به شمار می رفت. از این زمان به بعد که زبان فرانسه به عنوان زبان اصلی دنیای متمدن پذیرفته شد، نه تنها دربارها و درباریان پذیرش این زبان را به نوعی تشخص اشرافی قلمداد می کردند، بلکه حتی بسیاری از روشنگران دنیا نیز که مجذوب افکار روشنگرانۀ فرانسه شده بودند آن را وسیله ای جهت کسب افکار مترقی و تجدد به شمار می آوردند. کشور ما نیز که از دوران صفوی روابط خود را به تدریج با فرانسه آغاز نمود و چه بسا آن کشور را بعد از این دوران به عنوان فرنگ قلمداد می ساخت، در دوران دومین پادشاه قاجار یعنی «فتحعلی شاه» که از استعمار دولت های روس و انگلیس به ستوه درآمد روابط خود را با این کشور ارتقاء و گسترش داد. از این رو اخذ زبان و مظاهر تمدن فرانسه در طی روابط سیاسی، اجتماعی و فرهنگی ایران با سایر ملل، بیش از سایر زبان ها و فرهنگ ها مورد پذیرش ایرانیان قرار گرفت و روشنگران و دولتمردان ایرانی نیز بیش از انگلیس و روس گرایشی شدید به زبان و فرهنگ فرانسه پیدا کردند. زبان و ادبیات فرانسه که پیش از ورود به ایران به منزلۀ اندیشه های مترقی روشنگرانه به ممالک روس، عثمانی و عرب راه یافته و عمیقا این کشورها را تحت تأثیر خود قرار داده بود، مسبب شد که در عصر قاجار آثار فرانسوی نیز به هر نحو روشنگران تجددخواه ایرانی را مجذوب خود ساخته و آن آثار با استفاده از زبان فرانسه یا زبان های دیگر مورد تبلیغ و حتی ترجمه در کشور ما قرار بگیرد.