جلد دوم از کتاب "آتش پارسی" که "درنگی در روزگار، زندگی و اندیشه سعدی" ارائه میکند در ادامهی جلد نخست آن و شامل بخشهای سوم و چهارم کتاب است. بخش سوم، که در ادامه بخش قبل آمده و به نوعی مکمل آن است، در مورد موضوعاتی همچون عشق و نظربازی و اخلاق صحبت میکند. بخش چهارم و پایانی کتاب "آتش پارسی" به قلم "حمید یزدان پرست" نیز به آثار مختلف و نوشتههای سعدی اختصاص دارد. نه گذشته، نه حال و نه آینده را می توان بدون شناخت صحیح سعدی و نقش بیبدیل او در التیام روح و روان ایرانیان و پایه گذاری اساس تعلیم به شیوهای قابل درک برای همه و کم و بیش مطابق با اصول دینی و فرهنگی این سرزمین درک کرد. سهم سعدی در توسعه و تکامل زبان فارسی به اندازه سهم وی در آموزش و پرورش قابل توجه است. پس از فردوسی، زبان فارسی بیش از سعدی مدیون هیچکس نیست و شاهد این مدعا این است که زبان گفتاری و نوشتاری ما اکنون بیشتر از حکیم فردوسی، به گفتار شیخ اجل نزدیک است. با وجود اینکه حکیم توس سنگبنای این زبان را بر جا نهاد و کاخ بلندی از نظم را بر روی آن بنا کرد، اما سه قرن بعد، وقتی این زبان محکم شد و آزمایشش را پس داد و از فیلتر زمان و مکان عبور کرد و به سعدی شیرازی رسید، ستبری و استواری لحن خراسانی آن با شیرینی و لطافت گفتار شیرازی بر خورد و زبانی ظریف و بالغ مطابق با فرهنگ اسلامی به وجود آمد که الگویی برای گویندگان پس از آنها شد.