درباره مولانا جلال الدین محمد بلخی این سترگ اندیشمند، سخنور و عارف ایران زمین سخن ها رفته و کتابها و مقاله های عدیده ای نگاشته شده است؛ ولی هنوز هم، در مورد شخصیت استثنایی و بی بدیل او و آثار بی نظیر و گرانقدرش، ناشناخته ها و ناگفته های بسیار وجود دارد. در کتاب حاضر، مولف کوشیده است در حد توان و بضاعت خود، به بررسی موضوعاتی بپردازد که تاکنون مغفول مانده و یا کمتر مورد توجه قرار گرفته است. این کتاب حاوی هشت مقاله مستقل به این شرح است: 1ـ مدارا و سعه صدر در اندیشه های مولانا. 2ـ سیمای انسانی و اخلاقی مولانا در آیینه کتاب «مناقب العارفین». 3ـ آسیب شناسی قدرت در اندیشه مولانا. 4ـ روایت مولانا از حکایت نخجیران و مقایسه آن با روایات مشابه. 5ـ قصه «مری کردن رومیان و چینیان در علم نقاشی و صورتگری» و مقایسه آن با روایت های غزالی، نظامی، انوری و داعی حسنی. 6ـ روایت مولانا از داستان دیوژن خم نشین و مقایسه آن با روایات مشابه. 7ـ مجادله محتسب با مست: تحلیلی از روایت مولانا و مقایسه آن با روایت های عطار و پروین اعتصامی. 8ـ مولانا و هزل تعلیمی: تحلیل و نقد بیست و دو حکایت در مثنوی معنوی