کتاب «چقدر دیر بود چقدر دیر» رمانی در ژانر جریان سیال ذهن است که در سال 1994 منتشر شده است. این رمان نوشته جیمز کلمن ، نویسنده اسکاتلندی است. این اثر با محوریت گلاسکو با گویش طبقه کارگر اسکاتلندی نوشته شده است و از نویسنده در نحوه روایت داستان، از نثر مرموز کافکا نیز الهام گرفته است. سامی یک روز صبح بعد از نوشیدن مشروب زیاد بلاخره به هوش می آید. وقتی که هشیار میشود ، متوجه می شود که مورد ضرب و شتم شدید قرار گرفته است و به تدریج متوجه می شود که او کاملا کور شده است. حال باید او با این وضعیت جدید خود کنار بیاید؟ اما چگونه؟ پلیس سمی را آزاد میکند. وقتی او به خانه اش برمی گردد و متوجه می شود دوست دخترش ، هلن ، رفته است. سمی تصور می کند که او به خاطر دعوایی که قبل از آخرین خروج سمی از خانه داشته اند ، رفته است ، اما جالب اینجاست که سمی هیچ تلاشی برای پیدا کردن او نمی کند. به عنوان شخصیت اصلی ، رمان بر افکار ، زندگی سامی و موانعی که او با آن روبرو می شود متمرکز است. سامی ساموئلس یک مرد 38 ساله اهل گلاسوگو از طبقه کارگر اسکاتلند است. سامی افکار خود را به گویش اسکاتلندی دیکته می کند ، که شامل استفاده مکرر از فحاشی است. سامی یک بار ازدواج کرد ، درست بعد از اولین دوره زندان. اگرچه این ازدواج دوام نیاورد (به دلیل جوانی سامی و سابقش و احتمالا عصبانیت و مشروب خوردن او) سامی و همسر سابقش یک پسر 15 ساله دارند ، پیتر. این کتاب با بیدار شدن سمی پس از مستی در کوچه شروع می شود...