موضوع کتاب حاضر، مقاله ها و خطابه های مرتبط با موضوع تجدد و ملی گرایی در ایران و ترکیه است. کتاب حاضر متن بازنویسی شدة پنج مقاله و یک جستار مفصل است که در فاصله سال های 1371 تا 1388 ه . ش در فصلنامة «نگاه نو» (پنج فصل) و ماهنامه «جهان کتاب» (یک مقاله) چاپ شده اند. موضوع این مقاله ها پیدایش فکر ملیت یا ناسیونالیسم در ایران و ترکیه و بازتاب های نظری و عملی آن در فرهنگ سیاسی این دو کشور است. در این مقاله ها نقل قول های فراوان از نشریه ها و کتاب هایی آمده است که طی صد سال گذشته در ایران انتشار یافته اند. در این نقل قول ها، جز چند استثنا، شیوة نگارش منبع اصلی حفظ شده است. کتاب با هدف، بررسی تاریخی روند ناسیونالیسم در ایران و ترکیه تدوین شده است.