تمثیل یکی از روش های بیان غیر مستقیم معانی و اندیشه های شاعر یا نویسنده است. تمثیل می تواند شکلی کوتاه یا گسترده داشته باشد، چنان که گاه به یک یا دو بیت یا چند جمله محدود شود و گاه در کلیتی منسجم، به صورتی داستانی یا غیرداستانی، شکلی گسترده یابد. تمثیل با برخی از صور خیال همچون تشبیه، استعاره، کنایه و رمز در آمیخته و ارتباط یافته است. با این حال، تمثیل مقوله ای مستقل است و باید درباره ماهیت و گونه های آن سخن گفت. از آنجا که در زبان فارسی دو اصطلاح « مثل » و « تمثیل » اغلب یکسان شمرده شده و به جای یکدیگر به کار رفته است، ضروری است پیش از بررسی تمثیل در بلاغت عربی و فارسی درباره مثل و رابطه آن با تمثیل سخن گفته شود و...