کتاب حاضر جلد نخست از کتاب «دانشنامه ایلام» می باشد که در آن گلچینی از جریانات و حوادث به وقوع پیوسته در تاریخ استان ایلام از آغاز زندگی تمدنی تا سقوط ساسانیان توسط اعراب مسلمان مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. در فصل نخست از این مجلد جغرافیای تاریخی استان ایلام بررسی شده و در فصل بعد اوضاع تاریخ سیاسی و تمدن استان ایلام قبل از ورود آریایی ها تشریح گردیده است. در فصل دیگر به تحولات سیاسی و اجتماعی ایلام در دوره باستان از ورود آریایی ها تا سقوط دولت ساسانی پرداخته در فصل پایانی آثار باستانی استان ایلام در عصر باستان معرفی شده است.