کتاب حاضر ماحصل پژوهشی میدانی در موضوع نقش کنشگران علمی در زمینه سازی برای توسعة علمی است. از این رو در گام نخست از کتاب نظریه های مربوط به جامعه شناسی عمومی و جامعه شناسی علم در دو بخش مجزا مورد بررسی قرار می گیرد. نخستین بخش به بررسی سه دسته از رویکردهای نظری در جامعه شناسی عمومی با عنوان های نظام اجتماعی، کنشگر اجتماعی و فردی می پردازد و در بخش دوم دو دسته از رویکردهای نظری جامعه شناسی علم دربارة اجتماعات علمی با عنوان های رویکرد نهادگرا و سازمانگرا مردم شناختی بررسی می شود. البته فضای تحلیلی این پژوهش، تحت تأثیر تلاقی دو رویکرد کنشگر فردی و مردم شناختی شکل می گیرد. در ادامه طرح مسائل روش شناختی پژوهش حاضر، دیدگاه های نخبگان علمی در زمینه های مورد مطالعه، از طریق تحلیل پدیدارشناختی متن مصاحبه های صورت گرفته بیان و انواع نگرش آنان، دسته بندی می شود. آن گاه در سیری تاریخی نحوة شکل گیری اجتماعات علمی در ایران پس از انقلاب تا تأسیس مراکز پژوهشی برتر مرور می شود. به دنبال این مطلب به ترتیب ذهنیت پژوهشگران برتر ایرانی دربارة شکاف های موجود نگرشی و اجتماعی در علم، بوروکراسی پژوهشی و سیاست های علمی و نگرش های اجتماعی و فرهنگی آنان نسبت به موضوع مورد تحلیل قرار می گیرد. در پایان دستاوردهای حاصل از این مطالعه به صورت الگوبندی شده ارائه می شود.