«میرزا یوسف خان مستشارالدوله» از اندیشمندان قرن سیزدهم هجری است که حدود سیزده سال در شهرهای مختلف روسیه به عنوان مأمور وزارت امور خارجه خدمت کرد. پس از سفری به فرانسه به ایران بازگشت و مدّتی در خدمت وزارت عدلیه سپری کرد و دوباره به وزارت امور خارجه بازگشت. او بارها به خاطر اندیشه ها و اقداماتش مورد آزار و اذیت قرار گرفت؛ امّا هیچ گاه از ابراز علاقه نسبت به سرنوشت وطن خودداری نکرد. کتاب حاضر دربردارندة تحلیل و واکاوی مسائل اساسی زندگی و اندیشة مستشارالدوله است. تبیین جایگاه مستشارالدوله در میان اندیشمندان عصر خود، نگاه او به شریعت و مبانی نظری حکومت، تفسیرهای او از مبانی تمدّن غرب و حکومت غربی و مناسبات آن با اصول دین اسلام و ...، از مهم ترین محورهای مورد بررسی در این اثر است.