کتاب شرح اخبار و ابیات و امثال عربی کلیله و دمنه Kalila and Demna

کتاب کلیله و دمنه با مقدمه،تصحیح و تعلیقات«بهروز ایمانی» است که از اصل هندی که در دوران ساسانی به فارسی میانه ترجمه شد. کلیله و دمنه کتابی پندآمیز است که در آن حکایت های گوناگون (بیشتر از زبان حیوانات) نقل شده است. نام آن از نام دو شغال با نام های کلیله و دمنه گرفته شده است. بخش بزرگی از کتاب اختصاص به داستان این دو شغال دارد. اصل داستان های آن در هند و در حدود سال های 100 تا 500 پیش از میلاد به وقوع می پیوندند.م کلیله و دمنه در واقع تألیفی است مبتنی بر چند اثر هندی که مهم ترین آنها پنجه تنتره به معی پنج فصل و به زبان سانسکریت است که توسط فیلسوف بیدبا و بدستور پادشاه هندی دبشلیم نوشته شده است. در روایات سنتی برزویه «مهتر اطبّای پارس» در زمان خسرو انوشیروان را مولف این اثر می دانند. نام پهلوی اثر کلیلگ و دمنگ بود. صورت پهلوی این اثر هم اکنون در دست نیست و در طول سالیان از بین رفته است؛ اما ترجمه ای از آن به زبان سریانی امروز در دست است. این ترجمه نزدیک ترین ترجمه از لحاظ زمانی به تألیف برزویه است. مجتبی مینوی دربارۀ این کتاب می گوید:« کتاب کلیله و دمنه از جمله آن مجموعه های دانش و حکمت است که مردمان خردمند قدیم گرد آوردند و «به هرگونه زبان» نوشتند و از برای فرزندان خویش به میراث گذاشتند و در اعصار و قرون متمادی گرامی می داشتند، می خواندند و از آن حکمت عملی و آداب زندگی و زبان می آموختند.» کلیله و دمنه، ترجمه و انشای نصرالله منشی (سده 6 ق) از متون فاخر ادب پارسی است که همواره مورد توجه ادبا، فضلا، محققان و دانشجویان بوده است. تقریبا صد سال پس از ترجمه آن، چند شرح بر آن نوشته شده که دو شرح مهم آن در کتاب حاضر با تعلیقات مفصلی آمده است.