دینداری و مدرنیته، دو قسم جدا ازهم در حوزهی فکر و عمل هستند که در قرن گذشتهی خورشیدی تلاش بسیاری از سوی عدهی بسیاری برای کنار هم نشاندنشان شده که همواره هم نتایج عجیب و غریبی داشته است. در میان اهل تجدد و دوستداران مدرنیته، در هر دو جبعهی لیبرالیسم و سوسیالیسم، بودهاند ایرانیهایی که مدعای پیوند نظرگاهشان با دینداری به خاصه تشیع را داشتهاند. نهضت خداپرستان سوسیالیست به رهبری محمد نخشب یکی از جریانهای شکل گرفته در ایران است که میخواست در مخالفت و رقابت با حزب تودهی متکی به خوانش ارتودکس از مارکسیسم، خوانشی ایرانیزهشده و همراه با شیعهگری از برابری و عدالت اجتماعی سوسیالیسم ارائه بدهد. کتاب «خداپرستان سوسیالیست: از محفلها تا جمعیت آزادی مردم ایران» نوشتهی «محمدحسین خسروپناه» به بررسی روند پیدایش و قوام گرفتن «حزب مردم ایران» به سرکردگی محمد نخشب و طرفدارانش در بازهی زمانی 1323 تا 1332 یعنی تا زمان کودتای 28 مرداد میپردازد. خداپرستان سوسیالیست به جنبههای مختلف این نهضت و حزب برآمده از آن پرداخته و هم ریشههای فکری آن و هم ساختار اداری و تشکیلاتی و نسبتهای فکری و تاریخیاش با دیگر تشکلهای پیش و پس از خودش را پوشش داده و با توجه به بررسی همهجانبهی اسناد، نامهها، گزارشها، یادداشتها، روایتها و خاطرهنگاریها، به یکی از مهمترین منابع در خصوص انگارهی سوسیالیست مسلمان ایرانی تبدیل شده است.