از بین مدارکی که از عهد باستانی ایران به جای مانده است مهمتر از همه کتاب اوستاست و خصوصا بخشی از آن که به نام «نصوص عتیق اوستایی» میخوانیم و شامل گاهان زردشت و یسن هفتها و برخی اذکار زردشتی است. اهمیت این کلام قدیم از آنجاست که معارف ژرفی در طی حروف آن به ودیعه نهاده شده است. این معارف که در عهد تفکر اسلامی مورد توجه و استقبال فیلسوف بزرگ اشراقی، شهابالدین یحیی سهروردی، واقع شد از رنگ و بوی ویژهای برخوردار است. در مقدمهٔ رساله از جمله دربارهٔ روش مشرقی در تفسیر گاهان و دیگر نصوص عتیق اوستایی بحث شده است؛ سپس طی فصولی به ترسیم خطوط اصلی تعلیم گاهانی پرداخته شده است. کتاب به سه فصل تقسیم شده است: اهوره مزدا و مزدا اهوره، اقانیم نور، انسان و تطور او.