کتاب در خانه همسایه ها Qafqaz xatirələri

"در خانه همسایه ها" کتابی است شامل "خاطرات محمدامین رسول زاده" که یکی از سرشناس‌ترین اندیشمندان و سیاستمداران آذربایجان است. وی که از پایه‌گذاران حزب دمکرات ایران و از متفکران سوسیال دمکرات در جنبش مشروطه ایران بود، خاطرات زندگی پر فراز و نشیب خود را در کتاب "در خانه همسایه ها" به جهانیان عرضه کرده است. با این کتاب، مخاطب سفری طولانی به "خاطرات محمدامین رسول زاده" خواهد داشت و از مهمترین رویدادهای قرن بیستم در منطقه‌ی آذربایجان، مسکو و ایران باخبر خواهد شد. از اشغال آذربایجان توسط بلشویک‌ها و دستگیری "محمدامین رسول‌زاده" گرفته تا تبعید و سپس فرار او از مسکو، وی همه ‌چیز را چنان زنده به تصویر کشیده که مخاطب می‌تواند تنش و سختی مبارزات سیاسی وی را دریابد. تعصب و تلاش "محمدامین رسول زاده" برای استقلال آذربایجان در صفحه به صفحه‎ی این کتاب به چشم می‌خورد. وی آن دسته از هموطنانش را که به زبان روسی صحبت می‌کنند و به فرهنگ روسی متمایل هستند به شدت محکوم می‌کند و همواره بر حفظ هویت ملی، تمامیت ارضی، ترک‌گرایی و پایبندی به ارزش‌های ملی آذربایجان، تاکید می‌نماید. "محمدامین رسول زاده" ناسیونالیسم را وسیله‌ای برای حفاظت از موجودیت ملتش می‌داند. وقتی خواننده به لحظات مهم تاریخی که در کتاب "در خانه همسایه‌ها" به نگارش درآمده، نگاه می‌کند، متوجه می‌شود که این قوم چه رنج و ستم‌هایی را متحمل شده‌اند. با این حال قتل عام و سلب آزادی بیان هیچگاه نتوانست مردم این منطقه را از زبان مادری و تعصب ملی خود جدا کند. آنها تسلیم نشدند و همیشه برای آزادی خود جنگیدند. مخاطب با مطالعه‌ی"خاطرات محمدامین رسول زاده"، علاوه بر مسائل سیاسی قفقاز، با دیدگاه‌های پیرامون ایران و انقلاب مشروطه نیز آشنا خواهد شد.