کتاب ظهیرالدوله Zahir-aldoleh

"ظهیرالدوله" یا "ستارگان دربند" کتابی است به قلم "همایون عبدالرحیمی" که به آرامستان "ظهیرالدوله" در منطقه دربند شمیران، پرداخته است. حال، "همایون عبدالرحیمی" این آرامستان را همچون یک کتاب تاریخی به نگارش درآورده و شروع این کتاب، با خاک‌سپاری "ظهیرالدوله" است. در صفحه به صفحه این کتاب و این مکان غریب، نام هنرمند، نویسنده، ورزشکار، سرباز، مرد سیاست، شاعر، ادیب، نظامی، موسیقیدان و افراد برجسته‌ای به چشم می‌خورد که نقش پررنگی در تاریخ معاصر ایران داشته‌اند. افرادی که اکنون در "ظهیرالدوله" برای همیشه آرامش یافته‌اند و ممکن است جوانان امروزی، هیچ خبری از زندگی تاثیرگذار و پرتلاطم آنها نداشته باشند. نویسنده کتاب را در قسمت‌های مختلفی به نگارش در آورده که بخش اول آن، به شرح حال "ظهیرالدوله"، زندگی سیاسی و اجتماعی او، انجمن اخوت و عملکرد آن اشاره دارد. اسامی مدفون‌شدگان در آرامستگان "ظهیرالدوله" و زندگی‌نامه آنها به همراه تصاویر و اسناد در بخش دیگر کتاب آمده است. نهایتا آلبوم عکسی نیز از این افراد در آخرین بخش کتاب گنجانده شده است. خاستگاه آرامستان "ظهیرالدوله" را می‌توان در دل تاریخ جستجو کرد؛ آنجا که "علی خان ظهیرالدوله" در سه‌شنبه‌ای که 24 ذیقعده‌ی سال 1303 بود، در باغ شخصی‌اش در جعفرآباد شمیران دچار سکته قلبی شد و درگذشت. وی سپس در جوار همان باغ، در آرامستانی عمومی که میان تجریش و امامزاده قاسم قرار دارد، به خاک سپرده شد. این مکان پیش ازین یک گورستان کهنه و قدیمی بود، اما پس از درگذشت "ظهیرالدوله" و خاک شدن وی در آنجا، دیگر به این نام شناخته شد. "ظهیرالدوله" را در زیر درخت داغداغان، که در طول عمر خود مرتبا زیر سایه‌ی آن می‌آرمید، دفن کردند. آرامستان "ظهیرالدوله" اکنون یکی از جاذبه‌های مهم شهر تهران به شمار می‌رود.