کتاب علم التّصوّف Elm alTasavvof

این کتاب در حدود سال 400 هجری قمری توسط نویسنده‌ای ناشناخته به نگارش در‌آمده است که به همت موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران با همکاری واحد تحقیقاتی تاریخ فرهنگ عقلی جهان اسلام دانشگاه آزاد برلین– آلمان و توسط نصرالله پورجوادی و محمد سوری تصحیح شده است. دکتر نصرالله پورجوادی مقدمه‌ای مفصل بر این کتاب نگاشته‌اند که چکیده و خلاصه‌ای از آن درپی می‌آید: کتابی که با نام «علم التصوف» انتشار یافته است، کتابی است که تنها نسخه خطی موجودش متعلق به مجلس شورای اسلامی است و محمد‌تقی دانش‌پژوه میکروفیلمی از این نسخه را در کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران با نام «مناقب الأولیاء» ثبت کرده است. روش مولف این است که در ابتدای هر باب مطلبی را تحت عنوان «قل أصحاب اللسان» می‌آورد. و پس از قول اصحاب لسان، گاه آیه‌ای از قرآن و حدیثی را نقل می‌کند و سپس تعریف‌های آن موضوع را تحت عنوان «اختلاف در عبارت» می‌آورد. این تعریف‌ها در واقع عبارات مختلفی است که مشایخ صوفی درباره آن موضوع گفته‌اند. کتاب علم التصوف اساسا گردآوری اقوال صوفیه متقدم درباره موضوعات مختلف صوفیانه و گاه اخلاقی است، ولی مولف در چندجا آراء یا دیدگاه‌های خود را نیز مطرح کرده است. یکی در اقوال اصحاب اللسان است که احتمالا برخی از آن‌ها انشاء نویسنده است و دیگری جملات وعظی و خطابی است که گاه نویسنده در پایان یک باب یا پس از نقل قول بلند آورده و با آن خوانننده خود را به خیر و صلاح دعوت کرده است.