پس از کتاب قبلیاش «گفتمان و بافت»، که توسط انتشارات دانشگاه کمبریج نیز منتشر شد، تون آ. ون دایک در این مطالعه بخش دوم نظریه چند رشتهای خود را در زمینه زمینه ارائه میکند. تز اصلی این نظریه این است که تأثیر جامعه بر گفتمان مستقیم نیست، همانطور که برای مثال در زبانشناسی اجتماعی فرض میشود، بلکه با واسطهی شناختی مدلهای ذهنی ذهنی موقعیت ارتباطی: مدلهای زمینهای، صورت میگیرد. این مدلهای پویا تولید و درک گفتمان را کنترل میکنند و تناسب عملگرایانه متن و گفتگو را تعریف میکنند. در حالی که در گفتمان و زمینه، جنبههای روانشناختی و زبانشناختی بافت مورد تحلیل قرار گرفت، این کتاب بر جنبههای روانشناختی اجتماعی، جامعهشناختی، انسانشناختی و سیاسی بافت تمرکز دارد. سخنرانی تونی بلر در سال 2003 در دفاع از پیشنهاد خود برای جنگ علیه صدام حسین و بحث بعدی در پارلمان به عنوان مثالی برای نشان دادن نظریه جدید استفاده می شود.