که بوده است این ملیجک؟ که در هفت هشت سالگی عزیزالسلطان شد، مقام سرلشگری به دست آورد، در بزم های شاهانه حضور یافت، داماد شاه قاجار شد، و از روسای کشورهای اروپایی مدال و نشان گرفت. که بوده است این طفل؟ که رجال عصر ناصری وزن های عقدی و صیغه ای شاه قاجار او را به چشم رقیب می نگریستند. چه عواملی باعث شده بود که ناصرالدین شاه چنان به او دل بسپار که از فرزندانش غافل شود و به ایشان بی اعتنا؟ همه قراین و شواهد تاریخی، دلالت دارند بر این نکته که مضحکه ای در گرفته بود تا بر تمامی اصول خط بطلان کشیده شود، محاسبه سیاستگران غلط از کار در آید و شگفتی تاریخ نگاران از اتفاقات غیر منتظره و غیر طبیعی زندگی فزونی پذیرد.