علوم انسانی عمدتا آمیخته با اندیشه های فلسفی و ارزشهای اجتماعی مبتنی بر اصول مفروضه غیر تجربی و متأثر از آن است و از همین رهگذر باید متناسب با تفکرات فلسفی صحیح و ارزشهای مقبول دینی و الهی بازسازی گردد. در این میان علوم تربیتی از ویژگی خاصی برخوردار است؛ زیرا اولا فلسفه تعلیم و تربیت عمدتا نظری و فلسفی است؛ ثانیا، نقش دیدگاههای فلسفی و انسان شناسی و جهان بینی در زوایای گوناگون تعلیم و تربیت، بیش از بسیاری از زمینه های دیگر است و طبیعتا علوم تربیتی منتقل شده از غرب با فرهنگ غربی و تفکرات فلسفی ادغام شده است و از این جهت باید مکاتب تربیتی رایج در غرب نقد گردد تا جوانب فرهنگی از بخشهای تجربی آن تفکیک شود. ثالثا، دین اسلام در عرصه های تربیتی دارای نظریه های فراوانی است و دارای مکتب و نظام تربیتی جامع است که لازم است استخراج، تنظیم و دسته بندی شود. با توجه به همین نکته ها دفتر همکاری حوزه و دانشگاه با کمک صاحبنظران، فهرست جامعی از مسائل و موضوعات علوم تربیتی تهیه کرد و طرح اولیه تدوین کتابهایی را در چهار محور تهیه کرد (الف) مبادی و فلسفه تعلیم و تربیت؛ ب) مکاتب تربیتی و نقد آن؛ ج) آرای تربیتی مربیان مسلمان؛ د) تدوین نظام جامع علوم تربیتی اسلام). نوشته حاضر، نخستین جلد از این مجموعه است که به مباحث فلسفه و مبادی تعلیم و تربیت می پردازد.