سالهای ۱۳۲۹ تا ۱۳۳۲ شمسی دوران مهمی از تاریخ معاصر ایران است که با محوریت موضوع نفت، روابط بینالملل و سیاست خارجی ایران را تحت تأثیر قرار داده است. مناقشهها بر سر قرارداد الحاقی، مواضع کابینهها نسبت به آن، ظهور و سقوط دکتر مصدق و بازتاب آنچه در داخل و چه در وقایع جاری بینالمللی، از جمله موضوعاتی است که بر حساسیت این دوره تاریخی افزوده است. پژوهش حاضر با این هدف که افکار عمومی حاکم بر شهرهای ایران نسبت به ملی شدن صنعت نفت و اهداف آن و همینطور جهتگیری تشکلها، جمعیتها، انجمنها و احزاب سیاسی و ارگانهای مربوطه و تأثیر آنها بر نیروهای محلی و بومی در مقایسه با مرکز و پایتخت آشکار شود، به رشته تحریر درآمده است. با مطالعه و بررسی مطالب این کتاب، تأثیر و نقش گروهها و نیروهای فعال سیاسی و اجتماعی شهرهای ایران شناخته خواهد شد. کتاب حاضر شامل مروری بر واکنشهای عمومی در بستر نهضت ملی نفت است.