گرچه در میان برخی اندیشمندان مسلمان، زندگی دنیوی نوعی تباین بازندگی اخروی داشته و درک لذت زندگی دوری از درد بندگی تلقی گشته!ولی حکایت ذهن و غزل حافظ حکایت دیگری است، زیرا برای وی سعادت اخروی و تجربه شیرین بندگی از جاده سعادت دنیوی و گرامیداشت حقیقت زندگی می گذرد. در این نگاه کسی که زندگی را در مدت کوتاه عمر خود به تمامه زندگی نکند و کام خود را از آن شیرین نسازد، چه بسا در قیامت نیز بی بهره بی توشه بماند و راز محبت و آشنایی بانگی است در جست و جوی همه ی آدمیانی که در پی تحسین و نگریستن نیک به زندگی، در همین عالم خاکی هستند.