کتاب «در رهگذار باد و نگهبان لاله» اثر «مصطفی ملکیان» است. این کتاب به شرح سلسله سخنرانیهای مصطفی ملکیان، اختصاص دارد. این سخنرانیها همگی، مربوط به سالهای قبل از 1382 است. ملکیان یکی از چهرههای شناخته شده در بین روشنفکران دینی ایرانی است. در مورد مصطفی ملکیان آمده است: «بخش عمدهی پژوهشهای او در حوزهی اخلاق، دین، فلسفهی دین، اگزیستانسیالیسم، روانشناسی، علوم انسانی، روش تحقیق و روشنفکری است. نظریه عقلانیت و معنویت از مهمترین نظریات اوست. ملکیان معتقد است ریشه مشکلات جامعه را عمدتا باید در فرهنگ و اخلاق جستجو کرد و توجه به سیاست برای حل مشکلات، نوعی سطحینگریست. ملکیان به اولویت فرهنگ بر سیاست معتقد است و بنابراین وظیفه روشنفکر را بیشتر نقد فرهنگی جامعه میداند تا نقد سیاسی دولت. روشنفکران و مصلحان اجتماعی به جای اینکه همیشه مجیز مردم را بگویند و فکر کنند تمام مشکلات متوجه رژیم سیاسی است، باید از مجیزگویی مردم دست بردارند و به مردم بگویند چون شما اینگونهاید حاکمان هم آنگونهاند.» .