نگارنده در این کتاب، نخست، مبانی نظری، بنیان اجتماعی، عناصر موثر در تکوین و ارکان دولت مطلقه را شرح داده، نظریههای مربوط به نظامیان و سیاست را بررسی کرده، و نسبتهای متفاوت میان دولتهای مطلقه و نظامیان و سیاست در مناطق مختلف جهان را نشان داده، سپس زوال ساختهای سنتی، ساکن، و عقبماندهی دولت و قشون در ایران، تحول آنها در نتیجهی رویارویی با سرمایهداری و استعمار، و امتناع شرایط ساختاری از پذیرش دولت مشروطه را بررسی کرده، همچنین شرایط ایجاد ساخت دولت ملت و ایجاد مرکز در ایران را در چارچوب دولت مطلقه بیان نموده است. بخشی از کتاب نیز به تشکیل ارتش نوین در ایران اختصاص دارد. بررسی نقش ارتش نوین و نظامیان در تکوین دولت مطلقه، احیا و تداوم آن در فاصلهی سالهای میان کودتای سوم اسفند تا سال 1356 و نسبت نظامیان و سیاست در این سالها و نیز رویدادها و جنبش انقلابی سال 1357 و فروپاشی ارتش شاهنشاهی و سلسلهی پهلوی از دیگر مطالب این کتاب است.