معجزه به مثابه راهی عمومی برای شناسایی پیامبران الاهی یکی از آموزه های مهم اسلام است و از این رو هر مسلمانی به مقتضای ایمان خویش به وقوع معجزات باور دارد.با این حال از آن رو که معجزه رخدادی خارق العاده و برخلاف روال متعارف طبیعت است متکلمان خردگرا همواره دغدغه مند ارائه تبیینی خردپذیر از آن بوده اند تا از این رهگذر بر آشتی عقل و ایمان صحه گذارند. خرد و معجزه مروری است بر تلاش های عقل گرایانه قاضی عبدالجبار از نام آورترین متکلمان معتزله, برای ارائه نظریه ای معقول در باب اعجاز. این کتاب دیدگاه های عبدالجبار را در مسائلی همچون چیستی معجزه و امکان و وقوع آن می کاود و می کوشد با نگره ای تحلیلی مبانی و پیامدهای آن را آشکار سازد.